Author :
Abstract
Tarihi Traklara hatta daha eskilere kadar götürülen Bulgaristan Şumnu (Şumen), çeşitli Oğuz boylarının, Tatarlar’ın, Kıpçaklar’ın, Peçenekler’in yurdu olmuştur. Bu yurt edinme sürecinde insanlar; yeni çevrelere kendilerinden, sevilen şahsiyetlerden, boylarından, meslek isimlerinden ve yerlerin özelliklerinden isimlendirmelerde bulunmuşlardır. Bu yer adları da bir yerde tarihe kaynaklık etmektedir. Osmanlının nüfus ve vergi kayıtlarını ihtiva eden tapu tahrir defterleri yerleşim yerlerinin isimleri, nüfus, hayvan, meslek, inanış, etnik köken hakkında bize önemli bilgiler sunarken bir takım değerlendirmeler yapma imkanı da vermektedir. Bu çalışmada günümüz Şumnu İli (Oblastı) idari sınırları dahilinde yalnızca Türklerin yaşadığı veya çoğunluğunu Türklerin oluşturduğu yirmi yerleşme adı üzerinde bir araştırma yapılmıştır. Araştırmada, esas veri kaynaklarını, Osmanlı Arşivlerde bulunan 1479, 1483, 1512, 1516, 1538, 1557, 1579, 1586, 1591, 1601, 1642 tarihli ve sırasıyla 4529, 129, 167, 370, 217- 8, 382, 58- 42- 559, 625, 1774, 1558 - 25939 ve 771 numaralı tapu - tahrir defterlerine dayalı hazırlanan çalışmalar ile sahadaki Şumnu İli ağız çalışmasının verileri oluşturmaktadır. Şumnu yer adlandırmalarında yerin özellikleri, jeomorfolojik yapı, lakap, aile ismi, mesleki isimler, oymak, cemaat, boy isimleri etkili olmuştur.
Keywords
Abstract
Bulgarian Shumen, whose history goes back to the Thracians and even earlier, was the homeland of various Oghuz tribes, Tatars, Kipchaks, and Pechenegs. In this process of acquiring a homeland, people gave new names to new environments related to beloved personalities, characteristics of their tribes, professions and characteristics of places. These place names also provide a source for history in a way. The land registry books containing the population and tax records of the Ottomans provide us with important information about the names of settlements, population, animals, professions, beliefs, and ethnic origins, while also allowing us to make some evaluations.In this study, a research was conducted on the names of twenty settlements within the administrative borders of today's Shumen Province (Oblast) where only or mostly Turks have lived. In the research, the main data sources consist of studies prepared based on the land registry books dated 1479, 1483, 1512, 1516, 1538, 1557, 1579, 1586, 1591, 1601, 1642 and numbered 4529, 129, 167, 370, 217-8, 382, 58-42-559, 625, 1774, 1558 - 25939 and 771 in the Ottoman Archives and the data of the Shumen Province dialect study in the field.The place names of Shumen were influenced by the characteristics of the place, geomorphological structure, nicknames, family names, professional names, tribe, community and clan names.
