Author :
Abstract
Toplumların manevi dünyasını şekillendiren mitler, değerleri geleceğe taşıyarak bireyin geçmişiyle bağ kurmalarına olanak tanır. Türk mitolojisine çevresel bir bakışla yaklaşıldığında mitik anlatıların doğaya saygı, sürdürülebilirlik ve ekolojik denge gibi kavramları pedagojik bir bağlamda aktarabilecek bir etik ve kültürel çerçeve sunduğu görülmektedir. Çocuk edebiyatında mitolojik unsurların çevre bilinci oluşturmadaki rolünün incelendiği çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılmış, veri toplama aracı olarak doküman incelemesi yöntemi tercih edilmiştir. İçerik analiziyle elde edilen verilere göre Türk mitolojisindeki iyi figürlerin (Umay, Ak Ana, Ötüken…vb.) çevreyi koruma ve farkındalık yaratma işlevi üstlenirken kötücül figürlerin (Erlik, Kara Umay, Şıngay Han vb.), insanın doğaya verdiği zararlar simgesel olarak yeniden yorumlanmıştır. Çalışmada Esra Demirbilek’in Yeryüzü Takımı serisinin özellikle “Türk mitolojisinden yararlanarak çocuklara ekolojik sorumluluk kazandırma, sürdürülebilirlik kavramlarını aşılama, çevresel değerleri öğretme, kültürel mirası aktarma”yı amaçladığına dair bulgular elde edilmiştir. Bu çalışma, çocuk edebiyatının çevre eğitimi bağlamında sunduğu pedagojik potansiyeli vurgulayarak çocukların doğaya karşı sorumluluk bilinci geliştirmelerine katkı sağlayacak nitelikteki eserlerin yaygınlaşmasının, çevreye duyarlı bireylerin yetişmesi açısından kritik bir öneme sahip olduğunu ortaya koymaktadır.
Keywords
Abstract
Myths, which shape the spiritual world of societies, allow individuals to connect with their past by carrying values to the future. When Turkish mythology is approached from an environmental perspective, it is seen that mythical narratives offer an ethical and cultural framework that can convey concepts such as respect for nature, sustainability and ecological balance in a pedagogical context. In this study, using the survey model and document analysis within the scope of qualitative research, it has been determined that Turkish mythology raises environmental awareness through good heroes, while malevolent figures are used to symbolically harm nature. It was concluded that the Earth Team series aims to transfer ecological responsibility and cultural heritage to children by making use of Turkish mythology.This study emphasises the pedagogical potential of children's literature in terms of environmental education and reveals the importance of such works in raising environmentally sensitive individuals.
